ศาสตร์มืดเรื่องแสง – มืดเท่าไรถึงพอ? How dark is dark enough for plants

ศาสตร์มืดเรื่องแสง – มืดเท่าไรถึงพอ?

.

วันก่อนมีคนมาซื้อของที่ร้าน

พอเอากลับไปใช้แล้วบอกว่า

เครื่องใช้ไม่ได้

ใช้ไม่ได้เพราะมีไฟแสดงสถานะอุปกรณ์จางๆ

เขาบอกในห้องปลูกจะมีอุปกรณ์ที่มีไฟเลยไม่ได้

ต้องมืดสนิทเท่านั้น

ไม่งั้นสารในต้นจะลดลง

เราก็เอิ่ม...

ได้คอนเท้นต์ทันที 5555

.

คนปลูกพืชสมุนไพรในบ้าน

หลายคนอาจกังวลเรื่องแสงรบกวน เมื่อปิดไฟ

ทีนี้เรามาดูกันว่า

มืดแค่ไหนถึงเรียกว่าพอ!!

.

คือพวกพืชตระกูลกัN เนี่ย มันไวต่อแสงก็จริง

แต่ก็ไม่ได้ไวขนาดที่คิดกันนะ

.

ซึ่งความมืดที่เราจะพูดถึงกันคือ

Reagent-Grade Darkness

หมายความถึงความมืดที่เกือบเพียว 100%

แต่ก็มีแสงปนเปื้อน (Light Pollution) เล็กน้อยได้

.

ซึ่งการปลูกต้นไม้ทั้งหลาย

ให้ลองคิดถึงธรรมชาติทั่วไป

เรามีทั้งแสงจันทร์และแสงดาว

หรือในปัจจุบันก็มีไฟถนน

มันไม่ได้มืดสนิทหรอก

.

Light Pollution ก็คือมลพิษทางแสง

ที่สามารถส่งผลต่อการเจริญเติบโตของต้นไม้ได้

ในพืชปรกติค่า Threshold เป็นหน่วย PPFD ส่วนใหญ่จะต่ำกว่า 1 umol/m2/s

ส่วนพืชสมุนไพรกัNจะอยู่ที่ 0.006 umol/m2/s หรือ 6 nmol/m2/s

.

ดูเหมือนแสงเพียงเล็กน้อยก็รบกวนได้ใช่ไหม?

.

ทีนี้ลองมาเทียบกับแสงช่วงพระจันทร์เต็มดวงดู

โดยปรกติวันพระจันทร์เต็มดวงดูจะสว่างมากใช่ไหม?(ดูใต้คอมเมนต์)

จากภาพจะเห็นได้ว่าคืนพระจันทร์เต็มดวงนั้น

(ตั้งแต่เวลาพระจันทร์ขึ้นจนถึงเวลาลับฟ้า)

ความสว่างสูงสุดแบบไม่มีเมฆบังเลย

จะอยู่ที่ 0.0016 umol/m2/s

หรือ ปัดขึ้นก็คือประมาณ 2 nmol/m2/s

เมื่อเทียบกับ Light Pollution Tolerance Threshold ของพืชสมุนไพรกัuที่อยู่ 0.006 umol/m2/s หรือ 6 nmol/m2/s หมายความว่าพืชสมุนไพรกัNนั้นสามารถทนรับแสงรบกวนได้มากเท่ากับ 3 เท่าของความสว่างในคืนพระจันทร์เต็มดวงเลยทีเดียว

.

ถามว่าไอ้ 6 nmol นี่มันมากน้อยแค่ไหน

เอาว่าถือหนังสือห่างไป 50 ซม.จากสายตาแล้วอ่านไม่ได้ ถือว่าพอ

(ไม่ใช่อ่านไม่ได้เพราะสายตาสั้นหรือยาวนะเฮ้ย555)

.

ส่วนไอ้แสงรบกวนเนี่ย มันมีผลต่อขนาดของช่อดอกต่างหาก

ซึ่งต้องกวนเท่าไหร่จึงเห็นผล

จากการทดสอบด้วยการรบกวนโดยแสงแดง

ค่า Threshold ที่มีการรบกวน

จะต้องมีค่ามากกว่า 10 nmol/m2/s ขึ้นไป

หากกล่าวอย่างหยาบๆ คือ

ถ้าค่าไม่เกิน 10 nmol/m2/s คือแทบไม่มีผลเลย

อีกปัจจัยที่มีผลกระทบยิ่งกว่าคืออุณหภูมิช่วงกลางคืน

ซึ่งมีผลต่อการออกดอกช้าขึ้น

ในคืนที่อุณภูมิต่ำ

ผลกระทบจาก Light Pollution ยิ่งมาก

เทียบกับอุณหภูมิที่สูงกว่า

อีกเรื่องที่สำคัญแล้วคนมักเข้าใจผิดกันมาโดยตลอดคือ

คนบอกชอบใช้ไฟสีเขียว เวลาต้องการทำงานในห้องปลูกหลังไฟปิด

ขอตอบว่าผิดนะครัช

จากการศึกษาและวิจัยด้านแสง

Light Pollution ของแสงสีเขียวนั้น แรงเท่ากับแสงแดงเลยทีเดียว

ซึ่งหากได้รับการรบกวน จะมีผลต่อขนาดช่อดอกได้

ส่วนแสงรบกวนที่ไม่มีผลคือ แสงสีฟ้าต่างหาก

ใครใช้แสงเขียวในห้องปลูก เลิกใช้นะฮะ

(เรื่อง Phytochrome จะมาอธิบายต่อในตอนต่อๆไปนะ)

.

สรุป - หากจะเชื่ออะไร อย่าเชื่อในศาสตร์ผีบอก

ให้เชื่อในผลจากข้อมูลที่ทดสอบและพิสูจน์ซ้ำๆได้

.

1.     แสงในห้องปลูกที่มีผลต่อต้นสมุนไพร คือ มากกว่า 0.006 umol/m2/s หรือสว่างกว่าแสงในวันพระจันทร์เต็มดวง 3 เท่า ฉะนั้นไอ้แสงเล็กๆน้อยๆที่ไม่ได้ทำให้อ่านหนังสือได้ อย่านอยด์

2.     การที่ต้นพืชผลิตสารแคนนาบินอยด์หรือเทอร์ปีน สร้างขึ้นด้วยกลไกของ Secondary Metabolism ซึ่งไม่รับผลกระทบใดๆจากแสงรบกวนในอัตราที่ไม่เกินค่า Threshold (เรื่องการผลิตสารแคนนาบินอยด์หรือเทอร์ปีนในกระบวนการ secondary metabolism ขอพูดถึงในตอนต่อไป)

3.     การถูกแสงกวน เกิดผลกระทบในเรื่องของขนาดช่อดอก

4.     ยิ่งอุณหภูมิต่ำและมีแสงรบกวน จะมีผลกระทบมากกว่าหรือรุนแรง

5.     แสงเขียวไม่ใช่แสงที่ควรใช้ในการทำงานระหว่างไฟปิด ต้องใช้สีน้ำเงินแทน

.

จะคุยอะไรกันก็ขอวิทยาศาสตร์กันหน่อย

ส่วนวิทยาศาสตร์ผีบอก ก็ให้มาอ่านกันเกิน 8 บรรทัดบ้างนะ

.

เนื้อเรื่องโดย ดร.ช่อ

.

ติดตามตอนต่อไปใน “ศาสตร์ผีบอกเรื่อง Cannabinoids and Terpenes Production”

ปล.1 หากใครอยากอ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับหลักฐานงานวิจัยเรื่องแสงรบกวนบางส่วน

ให้ไปหาหนังสือของ Daphne Vince-Prue ตีพิมพ์ ปี 1975 มาอ่านดู

ปล.2 ส่วนเรื่องสีของแสงในความมืด สามารถอ่านทฤษฎีของ Purkinje Effect เพิ่มเติมได้